“ปาย” หนึ่งในอำเภอเล็ก ๆ ที่เงียบสงบ กลางหุบเขา ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน และได้กลายเป็นเมืองแห่งการพักผ่อนที่ชาวต่างชาติ นิยมเดินทางไปท่องเที่ยวและพำนักระยะยาว นับเป็นเครื่องบ่งชี้ทางเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดแม่ฮ่องสอน เพราะรายได้จากการท่องเที่ยวปี 2567 แตะ 7,500 ล้านบาท กระจุกตัวอยู่ที่อำเภอปายมากถึง 50%
ท่ามกลางกระแสข่าวชาวยิวที่กระหน่ำเมืองปายในห้วงสัปดาห์ที่ผ่านมา นับเป็นภาพเชิงลบต่อพื้นที่เศรษฐกิจอย่างหนักหน่วง “ประชาชาติธุรกิจ” สัมภาษณ์ผู้เกี่ยวข้อง เพื่อสะท้อนสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในหลายมุมมอง
คนต่างถิ่นแห่เช่าทำธุรกิจ
นายสมบัติ ยะสินธุ์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดแม่ฮ่องสอน เขต 2 พรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งเป็นคนในพื้นที่ ซึ่งมีธุรกิจโรงน้ำแข็ง และร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ปายเป็นเมืองท่องเที่ยวที่เหมือนกับเมืองท่องเที่ยวทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นภูเก็ต พัทยา กระบี่ ฯลฯ ซึ่งจะมีนักท่องเที่ยวที่มีพฤติกรรมทั้งดีและไม่ดีปะปนกันไป โดยนักท่องเที่ยวต่างชาติที่มาเยือนปายมากที่สุดอันดับ 1 คือ อังกฤษ อันดับ 2 คือ อิสราเอล อันดับ 3 คือ สหรัฐอเมริกา และยุโรป ตามลำดับ
ภาพจริงของปายคือ คนในพื้นที่ให้การต้อนรับนักท่องเที่ยวเป็นอย่างดี ไม่ทำตามเทรนด์นักท่องเที่ยว วัยรุ่นปายก็ไม่เห่อตามฝรั่ง คนปายอยู่ตามวิถีคนท้องถิ่น โดยที่ดินหรือบ้านในตัวเมืองปาย ชาวบ้านส่วนใหญ่ปล่อยที่ดิน และบ้านให้กับผู้ประกอบการจากต่างถิ่นเช่า อาทิ ผู้ประกอบการจากภูเก็ต พังงา ฯลฯ
เช่าทำกิจการร้านอาหาร รีสอร์ต ผับบาร์ ฯลฯ ส่วนคนปายจริง ๆ ย้ายไปสร้างบ้านเรือนใหม่อยู่พื้นที่ด้านนอกกันเป็นส่วนใหญ่ ห่างจากตัวเมืองปายประมาณ 5-6 กิโลเมตร ตัวเมืองปายที่มีความเจริญและความคึกคักของสถานบริการต่าง ๆ อยู่บนพื้นที่เพียง 2 ตารางกิโลเมตรเท่านั้น ซึ่งคนพื้นที่ได้ผลประโยชน์ที่มีนักท่องเที่ยวเข้ามา มีรายได้จากการให้เช่าที่ดินหรือบ้านพักอาศัย และลูกหลานมีงานทำ
ทั้งนี้ จากกระแสข่าวชาวยิวที่เกิดขึ้น ยอมรับว่านักท่องเที่ยวชาวอิสราเอลหรือชาวยิว เข้ามาท่องเที่ยวปายเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่เป็นไปในลักษณะไปๆมาๆ หมุนเวียนกันเข้ามา เช่น อยู่ปาย 2 เดือน พอวีซ่าหมดก็เดินทางออกไปต่างประเทศเพื่อทำวีซ่า อาจจะไปอยู่ที่เมียนมาและกลับเข้ามา หรือไปอยู่ภูเก็ต พัทยา สมุย เวียนไปหลายสถานที่
ขณะที่การพำนักอาศัยถาวรเป็นหลักพันคนหรือหลักหมื่นคน “ไม่เป็นความจริง” คาดว่าในตัวเมืองปายมีชาวยิวอยู่ไม่ถึง 100 คนเท่านั้น โดยจะมีการสลับหมุนเวียนกันเข้ามา คาดว่าจำนวนนักท่องเที่ยวชาวอิสราเอลที่เข้ามาอำเภอปายมีราว 30,000 คนต่อปี
ยิวใช้ “นอมินี” เปิดผับบาร์
จากการที่ได้สัมผัสนักท่องเที่ยวต่างชาติในอำเภอปาย โดยเฉพาะชาวยิว พบว่า บางกลุ่มมีพฤติกรรมป่วน เสียงดัง ซึ่งปกตินิสัยของชาวยิวจะค่อนข้างเขี้ยว ซึ่งพบว่าเป็นกลุ่มทหารปลดประจำการมาเที่ยวปาย ที่อาจมีความเครียดจากสงคราม และไม่เข้าใจประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่นของไทย
ขณะเดียวกัน พบว่ามีชาวยิวบางส่วนมาประกอบกิจการโดยใช้ “นอมินีคนไทย” ในการดำเนินการและบริหาร โดยกรณีปัญหาที่เกิดขึ้น คือ กลุ่มนักดนตรีชาวยิวที่ไม่ได้รับอนุญาต ถูกจับกุมไป 2 คน รวมถึงกลุ่มชาวยิวที่เมาและสูบกัญชาในโรงพยาบาล และไปโวยวายหมอและพยาบาลถูกส่งกลับต่างประเทศไปแล้ว ส่วนกรณีชาวยิวหรือชาวต่างชาติอื่นๆที่ใช้นอมินีในการประกอบกิจการหรือเล่นดนตรีโดยไม่มีใบอนุญาตทำงาน (Work Permit)ต้องมีการตรวจสอบในพื้นที่อย่างเข้มข้นต่อไป
ในส่วนของโบสถ์ หรือ Chabad ที่ชาวยิวใช้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและรับประทานอาหารร่วมกันทุกวันศุกร์และเสาร์ ไม่ใช่โบสถ์ถาวรที่เพิ่งสร้างใหม่ แต่เป็นบ้านร้างเก่าอยู่ห่างจากสถานีตำรวจไม่เกิน 30 เมตร เป็นบ้านของคนไทย ซึ่งคนที่ซื้อบ้านหลังนี้ต่อ ๆ กัน ได้เสียชีวิตไป 3 คนแล้ว เป็นบ้านร้างที่ชาวยิวมาเช่าโดยใช้นอมินี บ้านตั้งบนพื้นที่ 2 งาน จุคนได้ไม่เกิน 200 คน
ภาพของปายในวันนี้ ยังมีความปลอดภัย ล่าสุด ทางราชการได้จัดการโดยใช้มาตรการทางกฎหมาย จัดระเบียบเมือง หลังเที่ยงคืนบรรยากาศเงียบสงบ ทั้งถนนคนเดินและผับบาร์ ร้านอาหาร ห้ามสูบบุหรี่หรือสูบกัญชาในที่สาธารณะ เป็นต้น
ภาพลักษณ์ปายคงเป็นเมืองสโลว์ไลฟ์ นักท่องเที่ยวต่างชาตินิยมมาพักผ่อนระยะยาว ในพื้นที่ไม่เกิน 10 ตารางกิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถออกไปปั่นจักรยาน ขี่มอเตอร์ไซค์ ล่องเรือแม่น้ำปาย ดูพระอาทิตย์ตกดิน ขี่ช้าง ค่าใช้จ่ายค่อนข้างถูก อากาศเย็นสบาย นั่งดื่มกาแฟ อ่านหนังสือ ไปท่องเที่ยวธรรมชาติ เดินเล่นถนนคนเดิน กินดื่มตามร้านผับต่างๆ ใช้ชีวิตแบบสโลว์ไลฟ์
จัดระเบียบยิวป่วนเมือง
นายเอกวิทย์ มีเพียร ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า นักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาอำเภอปายมากที่สุด อันดับ 1 คือ นักท่องเที่ยวชาวอังกฤษ จำนวนราว 39,000 คนต่อปี อันดับ 2 คือ อิสราเอล จำนวนราว 30,000 คนต่อปี เฉลี่ยมีนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางเข้าปายราว 2,000-3,000 คนต่อเดือน
ในส่วนของโบสถ์ยิวในอำเภอปาย เป็นสถานที่ที่ชาวอิสราเอลใช้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาตามความเชื่อและรับประทานอาหารร่วมกันในช่วงวันศุกร์-เสาร์ โดยทางราชการได้มีการตรวจสอบและควบคุมไม่ให้การประกอบพิธีทางศาสนาส่งผลกระทบต่อชุมชนใกล้เคียง
นายเอกวิทย์กล่าวต่อว่า กรณีที่มีการระบุในโซเชียลมีเดียว่า ปายกลายเป็นดินแดนพันธสัญญาของชาวอิสราเอลนั้น จากการตรวจสอบในพื้นที่ ไม่มีปรากฏเหตุการณ์นี้แต่อย่างใด ปายยังเป็นพื้นที่รองรับทุกเชื้อชาติ ซึ่งทางราชการจะมีการเฝ้าระวัง ตรวจสอบติดตาม ใช้มาตรการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มข้นและจริงจัง
ปายสะพัดเฉียด4พันล้าน
ว่าที่ร้อยตรี ภาณุวัฒน์ ขัดนาค ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแม่ฮ่องสอน กล่าวกับ “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ภาพรวมสถานการณ์ท่องเที่ยวของจังหวัดแม่ฮ่องสอน อยู่ในเกณฑ์ขยายตัวหลังจากฟื้นตัวจากโควิดเมื่อ 3 ปีที่ผ่านมา โดยในปี 2567 มีนักท่องเที่ยวผู้เยี่ยมเยือนราว 1,400,000 คน ในจำนวนนี้เป็นสัดส่วนนักท่องเที่ยวต่างชาติราว 30% ขณะที่รายได้จากการท่องเที่ยวอยู่ที่ราว 7,500 ล้านบาท ภาพรวมของนักท่องเที่ยวในปี 2567 มีการกระจายตัวไปทั้ง 7 อำเภอ
ขณะที่อำเภอปายมีการกระจุกตัวของนักท่องเที่ยวค่อนข้างมาก เนื่องจากปายมีสถานประกอบการและสถานบริการต่าง ๆ ค่อนข้างครบ อาทิ ห้องพัก คาดว่ามีสัดส่วนราว 54-56% ของจำนวนห้องพักทั้งหมดในจังหวัดแม่ฮ่องสอน นอกจากนี้ยังมีแหล่งทรัพยากรทางธรรมชาติที่หลากหลาย มีสินค้าและบริการมากกว่าอำเภออื่น และมีกิจกรรมการท่องเที่ยวรองรับการท่องเที่ยวได้ตลอดทั้งปี
โดยจำนวนนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาแม่ฮ่องสอนพบว่า คนไทยพักเฉลี่ย 2 วัน ส่วนชาวต่างชาติอยู่นาน 5-6 วันถึงเป็นเดือน รายได้การท่องเที่ยวของอำเภอปายคาดว่ามากกว่า 50% จากรายได้การท่องเที่ยวทั้งหมด 7,500 ล้านบาท
สำหรับแคแร็กเตอร์ของปาย เป็นเมืองท่องเที่ยวได้ตลอดทั้งปี มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติหลากหลาย อาทิ น้ำพุร้อน บ่อแช่น้ำร้อน เส้นทางเดินป่า ท่องเที่ยวชุมชน บริการด้านต่าง ๆ ที่ครบและตอบโจทย์นักท่องเที่ยวได้อย่างครบวงจร สามารถมาท่องเที่ยวและมาพักที่ปายได้หลายวัน หลายเดือน โดยภาพการท่องเที่ยวปายนับตั้งแต่ 2 ปีที่ผ่านมาพบว่า มีกลุ่มนักท่องเที่ยวกลุ่ม Workation และกลุ่ม Digital Nomad เข้ามาพำนักเป็นระยะเวลานานหลายเดือน และเพิ่มจำนวนมากขึ้นเรื่อย ๆ เป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวกำลังซื้อสูง
กล่าวได้ว่า ปัจจุบัน “ปาย” เป็นเมืองสำหรับการพักผ่อน Leisure City ของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่มีคุณภาพ หากเทียบสัดส่วนนักท่องเที่ยวต่างชาติ 30% ที่เข้ามาจังหวัดแม่ฮ่องสอน ถือเป็นส่วนสำคัญในการสามารถสร้างรายได้ให้แม่ฮ่องสอนถึง 7,500 ล้านบาท
ททท.ชูเป้านักเที่ยวคุณภาพ
สำหรับกรณีนักท่องเที่ยวชาวอิสราเอลในปาย ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวทั้งระบบของจังหวัดแม่ฮ่องสอน แต่อาจส่งผลด้านภาพลักษณ์ของปาย ในแง่ความเชื่อมั่นของนักท่องเที่ยวบ้าง ทั้งนี้ ปายเหมือนเมืองท่องเที่ยวอื่น ๆ ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยวที่ค่อนข้างมาก ย่อมมีทั้งนักท่องเที่ยวที่ดีและไม่ดีเป็นเรื่องปกติ
แนวทางการแก้ปัญหาในพื้นที่ ล่าสุดได้มีการจัดระเบียบ และบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มข้นมากขึ้น เมืองที่มีคนเยอะต้องมีการจัดระเบียบ ถ้าปล่อยปละละเลยก็จะเละเทะ ซึ่งยืนยันว่า “ปายไม่ได้เลวร้ายเหมือนที่เป็นข่าว”
ทั้งนี้ ในปี 2568 ททท.สำนักงานแม่ฮ่องสอน ยังคงเน้นการท่องเที่ยวเชิงรุกทั้ง 7 อำเภอ โดยเฉพาะอำเภอปาย ได้ถูกกำหนดให้เป็นพื้นที่การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ (Wellness & Retreat) เน้นกิจกรรมเพื่อสุขภาพ โดยจะมีการจัดกิจกรรมช่วงปลายเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน ขณะที่ภาพของปายอีกด้านสำคัญ คือ การเป็นเมืองแห่งดนตรี
เป็นจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติ ซึ่งจะมีกิจกรรมช่วงเดือนกรกฎาคม 2568 กับงาน Pai Jazz & Blues Festival เป็นดนตรีในฤดูฝน สร้างบรรยากาศความเป็น Jazz ให้เกิดขึ้นทั้งเมือง
ส่วนกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของปายมีความโดดเด่นและเข้มแข็ง คือ “งานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์” จะมีการแห่พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ของตำบลต่าง ๆ ในอำเภอปาย มีกลุ่มชาติพันธุ์เข้าร่วมงานมากกว่า 10 ขบวน เป็นการนำ Soft Power ที่เป็นงานเทศกาล (Festival) ในพื้นที่มานำเสนอขายให้นักท่องเที่ยว
ปายยังคงเป็นเมืองน่าเที่ยว คุ้มค่าเงินในการเดินทางมาท่องเที่ยว เช่น หากเปรียบเทียบการท่องเที่ยวเมืองหลัก ๆ คืนเดียว สามารถมานอนปายได้ 3-4 คืน เพราะค่าใช้จ่ายไม่แพง โดยปี 2568 ตั้งเป้ารายได้การท่องเที่ยวของจังหวัดแม่ฮ่องสอนเพิ่มขึ้น 10% ซึ่งนักท่องเที่ยวจำนวนไม่ต้องมาก แต่เน้นนักท่องเที่ยวคุณภาพ จะทำให้รายได้เพิ่มสูงขึ้นในเชิงของการใช้จ่าย ที่จะสร้างรายได้ให้กับพื้นที่ได้เพิ่มมากขึ้น
– Website : https://www.prachachat.net